KORNEA YANIKLARINA YAKLASIM

1

• KORNEA YANIKLARINA
  YAKLASIM
• 
  Dr.Arzu Taskiran ÇÖMEZ

2
Göz yaniklari

• Sklera
• Kornea
• Konjonktiva
• Göz kapaklari

3

• Kornea gözü kaplayan transparan bir deri olarak
  düsünülebilir.

4
Semptomlar

• Kizariklik
• Gözkapaklarinda sisme ödem
• Agri, yanma, yabanci cisim hissi
• Yasarma
• Iritis Derin agri, isiga hassasiyet
• Asiri yasarma

5

• Sivi ya da spreyle maruziyet olabilir.
• ( bayiltici sprey, gözyasi gazi, insektisitler,
  biber gazi, saç spreyi, kimyasal peeling
  sivilari)
• Her zaman direk hasara gerek yoktur.
• Gözleri ogusturmakla eldeki kimyasallarin göze
  geçisi mümkün olabilir.

6
Mekanizma

• Protein denaturasyonu
• Hücresel proteinlerin koagulasyonu
• Sekonder vaskuler iskemik hasar

7
Etiyolojik olarak

• Kimyasal
• -Alkali
• -Asit
• RadyantIsi ve isin yayanlar
• -Termal
• -UV

8
TERMAL YANIKLAR

• Sicak sivilar
• Sicak gazlar
• Eriyik metaller
• Ütü
• Sigara
• Hücre ölümü yüzeyel epiteldedir.
• Termal nekroz ve penetrasyon nadir.
• Ev, okul, isyeri..

9

• Ütü ile korneal yanik
• Saçini ütüleyen 36y. da bayan hasta
• Floresein tutulumu olan genis bir korneal
  abrazyon
• Görme azligi
• Agri

10
UV YANIKLAR

• Epitelyal hasar
• Punktat keratit
• Agri, geç siddetli
• UV keratitiAgri, isiga hassasiyet,kizariklik, YC
  hissi
• Kayakçilar ve kaynakçilar.
• Günes..kar körlügü
• Korunmasiz kayak, kaynak.

11
ALKALI YANIKLAR

• Alkaliler lipofiliktir.
• Hücre membran yag asitlerinin sabunlasmasi...Isi
  reaksiyonu
• Artmis hücre hasari
• Hücreden disari su çekilmesi anlamina gelen
  desikasyon
• Hücre ölümü

12

• Hidroksil iyonu
• Hücre içi GAG hidrolizasyon.
• Doku proteinleriyle birleserek alkalin
  protinatlar. Kollajen denatürasyonu
  Enflamatuar cevapproteolizis
• Likefaksiyon nekrozu

13
Hasar miktari

• Maddenin PHina
• Konsantrasyonuna,
• Miktarina,
• Maruziyet süresine baglidir.

14
Alkali maddeler

• ÖKya 5-15 dk.da geçer, iris,silyer cisim, lens,
  trabekulum etkilenir.

15

• NH3OH
• KOH
• NaOH
• CaOH
• Kireç
• Çimento
• Amonyum (kanalizasyon isçileri)
• Hava yastiklari ..aerosol NaOH Alkali keratit

16
Çimento (Kalsiyum oksit--CaO)

• Derine penetre olur.
• Su ve ter ile reaksiyona girer, isi salinimi
  yapan egzotermik bir reaksiyona neden olur.

17

• Kuru çimento desikasyonla hasar yaparken
• Hidrate çimento (CaOH20Ca(OH)2 ) Kalsiyum
  peroksid haline döner. .Daha çok hasar veren OH
  iyonu olusur.
• OH iyonu ciddi cilt ve göz hasarina yol açar.

18
(Gündüz kireç kaçmasi sonrasi gece 0345de gelen
hasta ve doktor)
19

• FAKAT
• Kapak altinda kalmis bir çimento kalintisi
  gözyasi ile birlestiginde olusan korneal yanigi,
  
• hastanin saatler sonra farketmesi
  tipiktir!!!!!!!

20
Fosfor

• Silah yapiminda kullanilir.
• Yaniklar
• -Askeri personelde,-Havaifisek, çatapat
  imalathanelerinde, -Gübre ile ugrasanlarda
• Beyaz fosfor, hava varligini gösterir.
• Ajan okside olana kadar ya da dilue edilene
  kadar yanma ve hasar devam eder.

21

• Cilt yaralarinda nekrotik, sarimsi bir renk ve
  sarimsak kokusu bulunur. Patlama sonrasi olusan
  hasarlara ise doku içinde gömülü kalan fosfor
  neden olur.

22
Yaklasim

• Giysileri çikarma
• Su ile yikama
• Görülebilen tüm partikülleri çikarma
• Islak pansuman
• 0.5lik bakir solusyonu ile irrigasyon
• (Kalinti ile birleserek kuprik oksit
  olusturur. Siyah beyaz fosforun taninip
  çikarilmasini saglar.

23
FenolKarbolik asit

• Kömür katranindan derive bir aromatik
  hidrokarbondur.Benzen( C6H6) halkasindaki bir
  hidrojen atomu yerine hidroksil (OH) grubu
  girerse fenol (karbolik asit) olusur.
• Ciltten emilimi sonrasi albumine irreversible
  baglanir.
• Akut maruziyette kan degerlerinin yüksekken
  aniden düstügü görülür!!!!!

24

• 80'in üzerindeki konsantrasyonlarda,
  keratokoagülasyon ve epidermal proteinlerde
  presipitasyon nedeniyle ortaya çikan bariyer
  nedeniyle derin dermal penetrasyonu
  engellenmektedir.
• 50'lik dilüsyonda ise sülfür baglarini yikici ve
  keratolitik etkinligiyle daha derin penetrasyon
  ve doku hasarina neden olmaktadir.

25

• Antisepsi ve Asepsi
• Ingiliz Joseph Lister (1827-1912) ameliyathane,
  alet ve yara asepsi, antisepsi
• Kozmetik ve tibbi peeling (88)

26

• Mideden 1gr.lik emilimle ölüm görülebilir.
• Cilt hasari daha çok kronik maruziyetle olur.
• Ilk tedavi olan bol su ile uzun süreli yikamadan
  sonra en iyi antidot, polietilen glikoldür.

27
ASIT YANIKLARI

• Proton donörüdür. H iyonu salarak phi düsürür.
• Redüksiyon
• Oksidasyon
• Korozyon
• Protoplazmik zehirlerdir.
• H iyonlari proteinlerin aminoasitlere
  hidrolizini katalize eder.

28
Protoplazmik zehirler

• Doku oksijenlenmesini inhibe eden arsenikten 15
  kat güçlü zehirlerdir.
• Kr.maruziyetle de hasar olusturur.
• Flor, fenol, tungstik, pikrik, sulfosalisilik,
  hidrojen siyanid, tannik, trikloropaketikasit,
  kresilik asit
• Fenol Klorine Agent Orange (Vietnam)
• Yosun, mantar,
• Al, HgFl

29

• Epitelde protein koagülasyonu yapar, bu daha
  derine penetrasyonu önler.
• Nonprogressif
• Yüzeyel.
• Hidroflorik asit istisnadir.

30
Hidroflorik asit

• Temizlik endüstrisi, deri boyama sanayii, bira
  fabrikalari
• Zayif asit, hücre duvarindan geçer,
• Non iyonizedir,
• Alkali gibi davranir, likefaksiyon nekrozu yapar.

31

• Florid iyonlari glikolitik enzimleri inhibe eder,
  Ca ve Mg ile kompleks yapar. agri olusur.
• K iyon göçüsinir stimulasyonu
• Akut florinoziskalp,akc,gis, nörolojik
  semptomlar hipokalsemi

32
Sülfürik asit

• Oto akü patlamasi..sülfirik asit yanigi
• Sülfürik asit hasarinda ek olarak isi olusumu ve
  desikasyonla miks hasar görülür.

33
Göz yasartici gaz
34
CN-- Kloroasetofenon CS-- O-Klorabenziliden
malononitril CR--Dibenzoksazepin
Maske!! Dekontaminasyon yapilmalidir. Spesifik
antidotlari yoktur.
35
Fosgen

• Bogucu gazdir (Akciger Iritanlari)
• Letal etkilidir
• Göz ve solunum bölgesinde mukoz membran
  iritasyonu.
• Çürük ot,misir püskülü,yeni biçilmis saman kokusu
  ile karakteristiktir.
• Antidotu yoktur. Bol su ve sabunla dekontamisyon
  yapilir.

36

• ABDde acil göz travmalarinin
• 7-10u KORNEAL YANIK
• TÜRKIYEDE??????
• 84 kimyasal, 16 termal
• Yüz yaniklarinda 15-20 göz yanigi
• Asit/alkali1/1-1/4
• Kimyasal yaniklarin 80i is kazasi
• Erkek gt Kadin
• 36 yas

37

• NORVEÇTE
• 207 kimyasal kornea yanigi hastasindan (n29)
  14ü balik safrasina bagli görüldü.
• 28/29 yüzeyel korneal erozyon
• Mekanizma ?
• Scand J Work Environ Health. 1993 Oct19(5)358-9
• Injury to the cornea due to fish
  bile.Christoffersen T, Olsen EG.Department of
  Ophthalmology, University Hospital, Tromsl,
  Norway.

38
Hava yastigi

• 270-350 km/sa hiz
• CO2, CO, NO, NH3 NaOH, NaCO3, amonyak, sodyum
  hidroksit, sodyum karbonat ve metalik oksit
  içeren alkali gaz açiga çikar.
• Talk pudrasi, sodyum hidroksit, korozif
  toksisite,
• Alkali kimyasal keratit,
• Yüz bölgesinde eritem ve ekstremitelerde kontakt
  dermal yaniklar
• Sönerken salinan korozif maddelerle
  ellerde,boyunda, yüzde ve gözlerde yaniklar
• 
  Hava yastigina bagli ikinci derece yanik
• 
  Dr.Cem Oktay, Dr.Yildiray Çete
• 
  Ulusal Travma derg 2004104 268-271

39
Iyilesme

• Görme keskinligi // göz dokularinin hasari
• -Korneal, limbal ve konjonktival hasar
• -Ajanin niteligi ve süresi
• -Hasarin derecesi

40
Hasar

• Maruz kalinan ajan
• Maruziyet süresi
• Epitelyal hasarin ve limbal iskeminin derinligi
  ve derecesi
• Konjonktival invazyon
• Limbal kök hücre kaybi

41
Oküler yüzey yanik ciddiyet siniflamasi

• G1-- Prognoz iyi.
• Korneal epitelyal hasar, limbal
  iskemi yok
• G2-- Prognoz iyi
• Korneal haze()
• 1/3den az limbal iskemi.
• G3-- Belirsiz.
• Total epitel kaybi, stromal haze()
• Iris detaylari seçilemiyor.
• 1/3-1/2 limbal iskemi.
• G4-- Prognoz kötü.
• Kornea opak.
• Iris pupil görülmez. 1
• 1/2den fazlal imbal iskemi
• Ballen.Roper hall siniflamasi 1965

42
Evre Prognoz Limbus Konjonktiva Analog tablo
1 Çok iyi 0 0 0/0/
2 Iyi 3 SK 30 0.1-3/1-29.9
3 Iyi 3-6 SK 30-50 3.1-6/31-50
4 Belirsiz 6-9 SK gt 50-75 6.1-9/51-75
5 Kötü 9-12 SK 75-100 9.1-11.9/75.1 99.9
6 Çok kötü 12 SK 100 12/100
British Journal of Ophthalmology 2001851379
43

• Amonyak maruziyeti
• Evre 1 yanik
• -Limbal veya konjonktival hasar yok.
• -Kornea floresein ile diffüz boyanmakta.

44
Evre 3 yanik (4,5/30) (5/35)
45

• Asit yanik
• Evre 4 (7/50)
• Otolimbal Transplantasyon
• Limbal Kök Hücre Nakli (LKHN)den 4 ay sonra
  yapilan PK sonrasi görüntü

46

• Alkali yanik
• Evre 5  (9.5/60)
• (A)Konjonktivalizasyon fibrovaskuler
  pannus
• (B) LKHNden 13 ay sonraki görüntü

47

• Balik havuzu temizleme solusyonu ile yanik
• Evre 6   (12/100)
• Tüm limbus ve konjonktiva hasara ugramis.
• (A) üst bulber,
• (B) alt bulber konjonktiva.
• (C) tüm kornea ve limbusun 12 SK tutulmus.

48

• Çimento yanigi
• Evre 6 (12/100)
• Kazadan 7 ay sonraki fotograf
• Tüm limbus ve konjonktiva tutulmus.
• Ciddi sembleferon olusumu
• Fitizis
• Roper Hall evreleme sistemine göre evre 4,5,6,7
  hepsi EVRE 4 ve kötü prognozlu olarak kabul
  edilir.

49
YÜKSEK GERILIMLI ELEKTRIK YANIKLARI
50
Terminoloji

• Sehiriçi akim 100 - 220 volt
• Sebeke hatti 5000 - 10000 volt
• Yüksek gerilim hatti 100,000 volts

51

• Elektrik akimi akimi engelleyen bir direnç
  oldugunda isi yayar.

52
Doku hasari

• Akim yolu boyunca isi jenerasyonu
• Akim ile direk doku hasari ile olur.

53
Hasar derecesi

• Kaynagin voltajina
• Dokudan geçen akimin amperine
• Dokunun akima olan direncine
• Maruziyet süresine baglidir.

54

• Düsük voltaj 500 voltdan küçük
• Ev ve is çevresinde
• Saç kurutma makineleri
• Yüksek voltaj 1000 volttan büyük
• Güç kaynaklari ya da hatlarinda

55

• Hasarin tespiti için kaç amper ya da volta maruz
  kalindigini bilemesek bile düsük mü yüksek mi
  oldugunu bilmemiz gerekir.
• Düsük voltajda bile yeteri süre ve miktarda akim
  gögüsten geçerse, VFye neden olarak major
  kardiyopulmoner komplikasyonlar ve öüm
  olusturabilir.

56

• Yüksek gerilimli akima bagli yaniklarda akim
  boyunca doku nekrozu olusur. Hasar hem isi
  olusumuna hem de akimin direk hasarina baglidir.
• Düsük voltajla görülen lokal hasarda da sebep isi
  olusumudur. Örn elektrik kordonunu isiran
  çocukta oral yanik.

57

• YAKLASIM

58
Hastane öncesi

• Irrigasyon, dilüsyon.
• Isotonik veya soguk musluk suyu

59
YIKAMA

• HEMEN
• BÜYÜK MIKTARDA

60
Nasil?

• Muslugun üzerine gözünüzü açarak tutun
• Lavaboya egilip avuçlarinizi akan suyun altina
  koyup gözünüzü açip kapayin.
• Dusun altuna girip gözününü akan suya karsi açik
  tutmaya çalisin.
• Gözünüze su dolu bir bardak dayayip basinizi geri
  ve ileri hareket ettirin.
• Disarda iseniz, bahçe hortumu ile yikayin.

61
Hastanede
62
Hastanede

• YIKAMA
• Alkali veya asit ise dilatasyon ve siklopleji,
  analjezi
• Prognoz ve takip kimyasalin cinsine ve maruziyet
  süresine göre degisir.
• Çogu ayaktan tedavi edilebilirken, alkali ve asit
  yaniklari siklikla hospitalizasyon gerektirir.

63

• Göz ph?
• Sistemik etkilenme?
• Vücut isisi
• Tetkik
• Spekulum, topikal anestezi.
• Acilde göz hasari /- sistemik mortalite

64
Maruziyet sonrasi tedavi Alkali Yanik

• Tüm kalintilari temizle. (kireç, çimento..)
• Eliminasyon, dilüsyon ve sogutma amaci ile bol ve
  uzun süre yikama.
• Hasarin derinligini anlamak için tekrar
  degerlendirme.
• Vücut isisini takip etme.

65

• Abrazyon tedavisi
• Debridman
• Topikal antibiyotik
• Analjezi
• Tetanoz profilaksisi
• Lubrikan
• Kapama,
• /- kapak soguk kompres

66
Tedavi-kimyasal

• Acil irrigasyon.ph düzelene kadar
• Topikal anestezi
• 1 lt 30 dk
• Desmarres spekulum, pamuklu çubuk.
• Topikal ab., analjezik, siklopleji, midriyatik
  kapama.
• 24 saat sonra kontrol.
• Alkali.Hospitalizasyon
• Sekonder glokomantiglokomatöz

67

• HF asit.MgCl ile irrigasyon
• HF asittopikal1 Kalsiyum glukonat
• Subkonjonktival enjeksiyonlar XXXX
• Alkali ve hidroflorikasit yaniklarinda topikal
  steroid???
• Fibrob.ve enflam. X enfeksiyon riski
• 10-20 asetil sistein(kollejenaz inh )
• 10 sodyum sitrat korneal perforasyonuazaltir.

68
Farmakolojik tedavi

• Antibiyotikler
• Tobramisin
• Gentamisin
• Ciprofloksasin

69

• Sikloplejikler
• Siliyer spazmi x
• Damar permeabilitesini azaltir.
• Enflamasyonu azaltir.
• 5 homatropin etkisi 12-24 saat sürer.
• Atropin, skopolamin.

70

• Analjezikler
• Diklofenak
• Toksoid
• Tetanoz ve difteri
• Topikal Otolog serum
• Sistemik immunsupresyon
• HIPERBARIK OKSIJEN??

71

• NaOH ile korneal yanik olusturulmus tavsan.
• 12 kontrol
• 12 Hiperbarik O2 ted.
• 1 saat/gün 21 gün hiperbarik oksijen tedavisi
• Hiçbir etki gözlenmedi.
• Controlled trial of hyperbaric oxygen treatment
  for alkali corneal burn in the rabbit
• Hirst L.W.Summers P.M. Griffiths
  D. Bancroft J. Lillicrap G.R.
• Clinical Experimental Ophthalmology,
  Volume 32, Number 1, January 2004, pp. 67-70(4)

72
Cerrahi tedavi

• Keratektomi
• Oto/AlloLimbal Kök HücreTransplantasyonu
• /- Amniyon membran Transplantasyonu
• Keratoprotez

73
Medikolegal tehlikeler

• Yüzde alkali ve termal yanik..
• trakea özefagus
  kontrolü!!!!
• Gözkapaklarinin altini kontrol!!!
• Topikal anesteziklerin sik uygulanmasindan
  kaçin!!!
• Hava yastigi sismesisodyum azide( NaOH
  NaCO3)Alkali aerosol.. ALKALI KERATIT.
• Inferior Cul de sac... litmus kagidi.pH.
• Tonometri, metazolamid B-bloker.

74
Korunma

• 90 kimyasal yanik.. Gözlük ve dikkat ile
  korunabilir.
• Çocuklara dikkat.
• Kaynak. gözlük.
• Kayakçi.gözlük.

75
Limbal kök hücre nakli
76
(No Transcript)
77
Tesekkür ederim

Tesekkür ederim