Yagda Eriyen Vitaminler

1
Yagda Eriyen Vitaminler

• Dr. G. Eskandari

Saglik Slaytlari Indir
http//hastaneciyiz.blogspot.com
2
Yagda eriyen vitaminler

• Bes karbonlu izopren ünitelerinden köken alirlar
• Vitamin A (Retinol, ?-Karoten)
• Vitamin D (Kolekalsiferol)
• Vitamin E (Tokoferol)
• Vitamin K (Filoquinon, Menakinon)

3
Vit A
4
Tarihçe

• 1913 ratlarin büyümesi için gerekli bir faktör
  oldugu
• 1917 yumurta sarisi, tereyag, kc.den izolasyonu
  
• 1930 Vitamin Anin yapisi
• 1968 rodopsinin görme mekanizmasi üzerindeki
  etkisini ortaya çikaran Warda Nobel ödülü

5

• A vitamini biyolojik aktif formlari
• Retinol
• Retinal (retinaldehid)
• Retinoik asit
• ?-karoten provitamin olup iki molekül retinalden
  olusur

Retinal Retinal
6
Cis
7
Kaynaklari

• Karaciger, balik, tereyag, yumurta, yagli süt
  gibi hayvansal gidalarda
• Kayisi, havuç, domates gibi sari renkli meyve ve
  sebzeler ile kuskonmaz, maydanoz, ispanak,
  kereviz, marul gibi yesil renkli sebzeler

8
Emilim ve tasinma

• Intestinal sistemde lipid ve safra tuzlari ile
  karisarak Miçel yapisina katilirlar
• Karotenler, karoten dioksijenaz ile parçalanarak
  iki molekül retinale çevrilir, retinal ise
  redüktaz ile retinole dönüsür
• Retinil esterleri, Retinil ester hidrolaz ile
  retinole çevrilir
• Retinol intestinal mukoza hücrelerine pasif
  diffüzyon ile girer
• Silomikronlarla kc.e tasinir
• Karacigerde lipid damlaciklari içinde retinil
  esteri olarak depolanir

9
Fonksiyonlari

• Üreme (sperm ve ovum üretimi)
• Normal kemik gelisimi
• Karanlikta görme
• Enfeksiyonlara karsi direnç
• Antioksidan etkilerinden dolayi mutagenezi ve
  isiktan dolayi gelisen DNA hasarini azaltir

10
Retinol ? retinal ve retinoik asitRetinoik asid
bir kez olusunca tekrar retinal ya da retinole
dönüsmez
11
Opsin olusumu
12
(No Transcript)
13
(No Transcript)
14
Retinol

• Karacigerde parankimal hücrelerde,
  retinol-baglayici proteine (RBP) baglanir ve
  golgi aygitinda islenerek plazmaya salinir
• KC disi dokularda ise hücresel retinol baglayici
  proteine (CRBP) baglanir. CRBP retinolün
  oksidasyonunu önler
• Retinolün mobilizasyonu ve transportu kanda
  prealbumine (Transtretin) baglanarak gerçeklesir

15
Retinoik asit

• Daha polardir ve kanda albumine baglanarak
  tasinir
• Direk portal sistem ile KCe ulasir
• Depolanmaz
• Glukronidlerle konjuge halde safra ile atilir

16
Retinol Retinal Retinoik asit
Üreme GAG sentezi Glikoprot sent. Üreme Görme Büyüme Hücresel farklilasma Gen aktivasyonu Morfogenez Hematopoezis Epitelyal hücre prolifer.
17
Vit D
18
Vit D

• Steroid yapida prohormondur.
• Kalsiferoller
• Antirasitik vitamin olarak da bilinir
• Bitkisel Hayvansal
• Ergosterol 7-Dehidrokolesterol
• Ergokalsiferol (Vit D2) Kolekalsiferol(Vit
  D3)
• Biyolojik Aktif Formu 1,25-Dihidroksikalsiferol
  (kalsitriol) olup Vit D2 ve Vit D3ten sentezlenir

19
(No Transcript)
20
Biyolojik aktif formun olusumu
21
Biyolojik aktif formun olusumu
22
25-OH-D3 dolasimda yer alan esas D vitamin
formudur
VitD3
25 Hidroksilaz
25-hidroksikalsiferol
VitD3 VitD2
1? Hidroksilaz
24 Hidroksilaz
AKTIF
1,25-dihidroksikalsiferol
INAKTIF
(Kalsitriol)
24,25-dihidroksikalsiferol
23

• VITD Böbrek, barsak ve kemik gibi dokularda özel
  reseptörlerine baglanir

24

• VitD, Osteoblastlarda Osteokalsin yapimini
  arttirir
• Osteokalsin (Kemik Gla Proteini) En spesifik
  kemik yapim markiridir

25

• KEMIK
• Antirasitik etkisi var, osteoid dokunun
  mineralizasyonunu arttirir
• Yüksek dozlarda yikimi arttirir (PTH varliginda
  Ca rezorbsiyonu)
• BÖBREK
• Kalsiyum ve Fosfatin tübül hücreleri tarafindan
  reabsorbsiyonunu direkt olarak artirir ve
  atilimlarini azaltir

26

• GIS
• Ince barsak epitel hücrelerinde Ca baglayan
  tasiyici protein sentezini arttirarak Ca
  emilimini arttirir
• Daha az olarak fosfat ve magnezyum emilimini de
  arttirir
• SERUM
• Kalsiyum düzeyini arttirir
• Fosfor düzeyini arttirir
• PARATROID BEZI
• PTH sentez ve salinimini inhibe eder

27

• Vit D yapimini stimüle edenler
• Düsük kalsiyum ve fosfor
• PTH
• Östrojen, androjen
• Prolaktin
• Plasental laktojen
• Growth hormon
• Kalsitonin
• Insülin
• Vit D yapimini inhibe edenler
• Yüksek kalsiyum ve fosfor

28

• Kaynaklari
• Diyetteki esas kaynagi süt
• Kc., et, sardunya, ton baligi, yumurta sarisi ve
  tereyag, sebzeler
• Günes isinlari

29
Vit ETokoferoller
30
Tokoferol

• Dogum yaptiran, fertilite vitamini
• 8 izoformu
• Alfa-Beta-Gama-Delta-Zeta-Epsilon-Eta-Metil-tokofe
  rol
• Dogada en yaygin ve biyolojik açidan en aktif
  olan alfa-tokoferol

31

• Barsakta Silomikron yapisina katilir
• Karaciger disi dokulara yag asitleri ile birlikte
  salinabilir
• Karacigere gelen silomikron kalintilari ile
  karacigere alinir, lipoproteinlerin yapisina
  katilir
• Dolasimda lipoproteinlerle (VLDL, LDL, HDL)
  tasinir
• Yag dokusunda depo edilir

32

• Serbest oksijen radikallerinin neden oldugu,
  lipid peroksidasyonunda ilk savunma hattini
  olusturur ve hücre membran devamliliginin
  sürdürülmesini saglar
• Antioksidan etkileri ile (LDL) kolesterolün
  serbest radikaller vasitasiyla oksitlenip damar
  çeperine çökerek ateroskleroz yapmasini engeller
• Antioksidanlar olarak bilinen C,E ve A vitamini
  koroner kalp hastaligi ve kanser gibi kronik
  hastaliklarin görülme sikligini azaltir

33
(No Transcript)
34

• Sinir sisteminin faaliyetlerini düzenli bir
  biçimde yapmasini saglar
• Alzheimer hastaliginin ilerlemesini yavaslatir,
  yasli kisilerde bagisiklik sistemini güçlendirir
• Üreme organlarinda meydana gelebilecek
  dejenerasyonlari da engelleyici etkiye sahip
• Yapici-onarici özelliginden dolayi bazi kozmetik
  ürünleri de E vitamini içermekte

35

• Kaynaklari
• Bugday, tohumlu besinler, fistik, badem, pamuk,
  misir, zeytin, soya fasulyesi yagi, ceviz
• Marul, tere, kereviz, maydanoz, ispanak, lahana
  gibi yaprakli sebzeler baslica diyetteki
  kaynaklari

36
Vitamin K
37

• 1934 yilinda antihemorajik faktör olarak
  tanimlanmis ve VitK (Koagülasyon vitamini) adi
  verilmis
• Temel olarak üç farkli tipi vardir
• Bitkilerde bulunan Filokinon (VitK1)
• Barsak bakteri florasinda Menakinon (VitK2)
• Tedavi amaciyla kullanilan sentetik türev
  Menadion (VitK3)

38
(No Transcript)
39

• VitK nin temel fonksiyonu Gla proteinlerinin
  posttranslasyonel modifikasyonunda kofaktör
  olarak görev yapmasi
• FII
• FVII
• FIX
• FX
• ProtC
• ProtS
• Osteokalsin

40

• Gla proteinlerin glutamat rezidüleri
  ?-karboksiglutamata dönüsür
• Bu reaksiyonu gerçeklestiren enzim Vitamin K
  bagli protein karboksilaz

41
(No Transcript)
42
(No Transcript)
43

• ?-karboksi glutamat rezidüleri güçlü kalsiyum
  iyon selatörleri
• COO- negatif yükü divalent katyon olan
  kalsiyumun baglanma gücünü arttirir
• Koagülasyon faktörü-Ca2-Fosfolipid etkilesmesi
  ile koagülasyon mekanizmasi baslar

44

• Protein C kafaktörü olan Protein S ile birlikte
  Faktör V ve VIIIi inaktive ederek antikoagulan
  etki gösterir

45

• Kaynaklari
• Pirinç, misir, soya fasulyesi, bitkisel yaglar
• Kabak, marul, domates, lahana, ispanak, muz,
  seftali, çilek
• KC, tereyag, yumurta, kirmizi, et
• Silomikron aracilikli emildiginden, barsaklara
  safra akisinda sorun olan durumlarda ve tikanma
  sariliklarinda eksikligi görülür
• KCde sinirli depolanma görülür

46

• Gla (gama-karboksi glutamat) proteinlerinin
  posttranslasyonel modifikasyonunda kofaktör
  olarak görev alan vitamin asagidakilerden
  hangisidir?
• Vitamin A
• Vitamin C
• Vitamin D
• Vitamin E
• Vitamin K

Saglik Slaytlari Indir
http//hastaneciyiz.blogspot.com