Kadin ve Sigara

1
Kadin ve Sigara

• Türk Toraks Dernegi
• Tütün Kontrolü Çalisma Grubu

2
IÇERIK

• Dünyada ve ülkemizde sigara içim orani
• Sigara içiminin kadin sagligina etkisi
• Pasif içiciligin ve çevresel sigara dumaninin
  kadin sagligina etkisi

3

• Dünyada 1.150.000.000 milyon sigara içicisi
  oldugu tahmin edilmektedir
• Bu kisilerin 82 si düsük ve orta gelirli
  ülkelerde yasamaktadir

4
Gelismekte olan ülkelerde tüketim neden artiyor ?
1) Nüfus artisi

2) Gelir artisi
3) Kadinlarin sosyal tabularinin kalkmasi
4) Saglik etkileri konusunda bilgisizlik
5) Kontrol önlemlerinin yetersizligi
6) Sigara firmalarinin saldirgan pazarlama
taktikleri
5
Sigara içimi uzun yillar erkek davranisi olarak
algilanmistir. Bu nedenle bütün toplumlarda
sigara içme sikligi erkeklerde kadinlardan daha
fazladir. Dünya genelinde sigara içenlerin
80i erkeklerdir Sigara içimi bakimindan
erkek-kadin farkliligi bütün yas gruplarinda
vardir
6
Sosyoekonomik Farkliliklar

• Erkeklerde düsük ve orta gelirli ülkelerde sigara
  içim orani artmakta iken yüksek gelirli ülkelerde
  düsmektedir
• Ancak kadinlarda ve genç kizlarda hem yüksek hem
  de orta ve düsük gelirli ülkelerde sigara içim
  orani yükselmeye devam etmektedir

7
Dünyada Erkek ve Kadinlarda Gelir Düzeyine Göre
Sigara Içenler (), 1995
 
8
Dünya Genelinde Sigara Içiminin Yas ve Cinsiyet
Dagilimi, 1995
9

• Gelismekte olan ülkelerde erkeklerde sigara içme
  sikligi yüksek degerlerdedir, kadinlarda ise
  seyrektir
• Bunun sonucu olarak, erkek-kadin farki gelismekte
  olan ülkelerde daha belirgindir

10

• Gelismis ülkelerde erkeklerde sigara içme
  sikligi azalmis, kadinlarda ise artmis,
  böylelikle erkek-kadin farkliligi azalmistir

11

• Global olarak kadinlarin sigara içim orani 12
  yaklasik,
• 236 milyon kadin olarak tahmin edilmektedir
• Ancak sigara epidemisi kadinlarda özellikle genç
  kadinlarda hizla artmaktadir

12

• Gelismekte olan ülkelerde sigara içen kadinlarin
  mortalitesi içmeyenlere göre 80-90 oraninda
  artmistir
• Gajalakshmi CK, Tobacco control policies
  in developing countries. New York, NY Oxford
  University Press
• Bu risk sigara içme süresi ve miktari arttikça
  artmaktadir
• Milyonlarca kadin vaktinden önce ölmektedir

13

• Kadinlarin daha fazla egitim olanagina ve
  ekonomik güce kavusmasi ile sigaraya ulasma
  olanaklari artmistir
• Bu durum kadinlar arasinda sigara aliskanliginin
  yayginlasmasinda rol oynamaktadir

14

• Sigara firmalarinin özellikle kadinlara yönelik
  üretim ve pazarlama yaklasimlari da kadinlar
  arasinda sigara kullaniminin artisinda önemli rol
  oynamistir
• Kadinlar açisindan sigara içmenin, kendini ve
  ekonomik gücünü kanitlama, bagimsizlik, kendine
  güvenin göstergesi olarak algilanmasi
  amaçlanmistir

15
TÜRKIYE
16

• Türkiyede kadinlar arasinda sigara aliskanligi
  erkeklere göre biraz daha düsük
• Kirsal alandaki kadinlar arasinda sigara içimi
  çok azdir ancak kentlerde kadinlarin sigara içim
  orani yüksektir
• Ülkemizde kadinlar arasinda sigara aliskanligi
  egitim düzeyi ile dogru iliskilidir
• Egitim düzeyi arttikça sigara aliskanligi da
  artmaktadir

17

• Ülkemizde kadinlarin 24ü sigara içmektedir
• Bu oran kadin doktorlar arasinda 34,
• kadin ögretmenler arasinda 50,
• hemsire ve ebeler arasinda 50

18
Türkiyede Kadinlar Arasinda Sigara Içme
Aliskanligi (1996)
19
Sigara Içiminin Kadin Sagligina Etkileri

• Fertilite ve gebelik
• Kardiovasküler
• Solunum
• Kanser
• Diger

20
Fertilite üzerine etkileri

• Menstrüel siklus düzensizlikleri
• Kadin infertiltilitesi
• Erkek infertilitesi
• Ektobik gebelik

21
Menstrüel siklus

• Sigara içimi kadinlarin menstrual
  fonksiyonlarinida etkilemekte ve menstrüel
  düzensizliklere neden olmaktadir
• Sigara içen kadinlarda dismenore yakinmasi
  artmaktadir
• Sigara içen kadinlarin, içmeyenlere göre 1-2 yil
  daha erken menapoza girdikleri saptanmistir

22
Menstrüel siklus düzensizlikleri

• Sigara hipotalamo hipofiz hormon sistemini
  baskilar
• LH pikini engeller
• Prolaktin ve tiroksin salgilamini baskilar
• 16-18 yas grubundaki genç kizlardan düzenli
  sigara içenlerde içmeyenlere göre dismenore,
  huzursuzluk, depresyon basagrisi ve kramp sikligi
  artmis bulunmustur

23
Menstrüel siklus düzensizlikleri

• 18-23 yas grubundaki 14779 kadinda halen
  düzenli sigara içen ve birakmislarda içmeyenlere
  göre
• dismenore riski 1.5,
• premenstrüel gerilim riski 1.5
• irregüler period riski 1.5
• kez artmis olarak bulunmustur

24
GEBELIK

• Gebelik süresince sigara içim sikligi yaklasik
  20-30 olarak tahmin edilmektedir
• Düsük dogum agirlikli
• Düsük gestasyon süresinde
• Ölü dogmus
• Perinatal mortalitesi artmis
• Gebelik sigara birakma motivasyonunun yüksek
  oldugu dönemlerden biridir

25
GEBELIK

• Gebelik öncesi sigara içenlerin çogu gebeligin 4.
  haftasina kadar gebeligin farkina
  varamadiklarindan sigara içmeye devam etmektedir

26
Gebelik Üzerine Etkileri

• Abortus
• Erken dogum tehdidi
• Düsük dogum agirligi
• Plesanta dekolmani
• Preeklampsi
• Karbonhidrat intoleransi
• Fetal hipoksi
• Intrauterin ölüm
• Konjenital anomali
• Laktasyon

27
Yenidogan Sagligina Etkileri

• Hamilelik süresince sigara içmis annelerin
  çocuklari içmemis annelerin çocuklarindan
• 200-250 gr daha düsük agirlikla dogmaktadir

28

• Ölü dogum
• Neonatal dönemde ölüm
• Ani ölüm sendromu orani
• Sigara içen kadinlarin çocuklarinda daha
  yüksektir.

29
Anne sütü

• Anne sütü ile beslenme sikligi ve süresi de
  sigara içen kadinlarda içmeyenlere göre düsük
  bulunmustur
• Sigara içen annelerin süt miktari da içmeyenlere
  göre daha düsüktür

30
Kardiovasküler Sisteme Etkileri

• Kardiovasküler hastaliklar erkeklerde oldugu
  kadar kadinlarda da basta gelen ölüm
  nedenlerindendir
• Sigara içen kadinlarda
• Koroner arter hastaligi
• Iskemik felç
• Subarahnoid kanama riskleri artmistir

31
Koroner arter hastaligi

• Koroner arter hastaligi riski genç kadinlarda
  yaslilara göre relatif olarak artmis bulunmustur
• Bu relatif risk
• 35-64 yas grubu olgularda 3 kat artmisken,
• 65 yas üstü olgularda 1.6 kat artmis bulunmustur

32
Koroner arter hastaligi

• Koroner arter hastaligi riski
• Sigara miktari
• Sigara içim süresi ile artmaktadir
• Onbes yas öncesi sigara içmeye baslayanlarin
  sigara içmeyenlere göre koroner arter hastaligi
  relatif riski 9.3 kat artmistir

33
Koroner arter hastaligi

• Özellikle oral kontraseptif kullanan kadinlarda,
  sigara içim ile birlikte koroner kalp hastaligi
  riski artmaktadir
• Rosenberg L. Myocardial infarction and cigarette
  smoking in women younger than 50 years of age.
  JAMA. 1985
• Owen-Smith V. Effects of changes in smoking
  status on risk estimates for myocardial
  infarction among women recruited for the Royal
  College of General Practitioners' Oral
  Contraception Study in the UK. J Epidemiol
  Community Health. 1998

34
Koroner arter hastaligi

• Ilk çalismalarda oral kontraseptiflerin sigara
  içen kadinlarda koroner hastalik riskini 20-40
  kat arttirdigini bildirilmektedir
• Shapiro S, Slone D, Miettinen OS. Risk of
  myocardial infarction in oral-contraceptive
  users. Lancet. 1979
• Son yillarda yapilan çalismalarda ise OKS
  formulasyonlarindaki degisiklikler ve daha düsük
  dozlu formüllerin kullanimi ile bu riskin
  azaldigini fakat hala özellikle yogun sigara
  içicilerde bu riskin yüksek oldugunu
  bildirmektedir
• Lewis MA, Spitzer WO, Heinemann LA,
  MacRae KD, Bruppacher R, Thorogood M. Third
  generation oral contraceptives and risk of
  myocardial infarction an international
  case-control study. Transnational Research Group
  on Oral Contraceptives and the Health of Young
  Women. BMJ. 1996

35

• Oral kontraseptif kullanmak isteyen her kadin
• sigara içimi ile birlikte artacak olan koroner
  kalp hastaliklari riski açisindan uyarilmalidir

36

• Sigara içen kadinlarda subaraknoid kanama ve
  iskemik felç riskide artmistir
• Sigara içen kadinlarin hiç sigara içmeyenlere
  göre felç geçirme riski 1.72 kat artmistir
• Altmisbes yasindan önce serebrovasküler hastalik
  nedeni ile ölen kadinlarin 55inde hastalik
  sigara ile iliskili bulunmustur

37

• Sigara içen kadinlarda
• Karotis arterinde atheroskeleroz
• Periferal vasküler ateroskleroz
• Abdominal aort anevrizmasi rüptürü orani artmistir

38
AKCIGERLER
39
Sigara içen kadinlarda KOAH

• Sigara içen kadinlarin hiç içmeyenlere göre KOAH
  olma relatif riski 12.8 kat artmis olarak
  saptanmistir
• Bu risk günlük içilen sigara miktari ve süresi
  ile de artmaktadir
• Sigara içen kadinlarda FEV1 düsüsü içmeyenlere
  göre daha erken baslamaktadir

Xu X et al. Effects of cigarette smoking on rate
of loss of pulmonary function in adults a
longitudinal assessment. Am Rev Respir Dis. 1992
1461345-8.
40
FEV1 kaybi

• Sigarayi birakmis olanlarda 29.6 ml/yil
• Hiç içmemis olanlarda 29.0 ml/yil
• Sigara içmeye devam edenlerde 38.0 ml/yil olarak
  bulunmustur
• Sigara içenlerde FEV1 düsüs hizi günlük içilen
  sigara miktari ile dogru orantilidir

41
FIZIKSEL GÖRÜNÜM VE SIGARA

• Ciltte kirisikliklar
• Dislerde sararma ve kötü koku

42
Diger

• Osteoporoz artis

43
(No Transcript)
44

• Gelismekte olan ülkelerde kanser ölümlerinin
  1/3ü sigara ile iliskili kanserlerden
  olmaktadir.
• Erkeklerde bu oran 47
• Kadinlarda bu oran 1990li yillarda 10 iken 1995
  de 12 ye çikmistir.

45
Kadinlarda sigara içimi ile artan kanserler

• Akciger
• Agiz
• Farenks
• Özefagus
• Larenks
• Mesane
• Pankreas
• Böbrek
• Serviks
• Akut miyeloid lösemi

46
AKCIGER KANSERI

• Kadinlardaki kanser ölümlerinin 10nun nedeni
  akciger kanseridir
• Kadinlar sigaranin içindeki karsinojenlere
  erkeklerden daha duyarlidirlar
• Ayni sayida sigara içseler bile kadinlarin
  erkeklere göre akciger kanserine yakalanma riski
  daha yüksektir

47

• Akciger kanseri Amerikada 1950 de kadinlarda
  kanserlerin 3 ünün ölüm nedeni iken, 2000li
  yillarda kadinlarda kanser ölümlerinin 25 inin
  nedeni haline gelmistir.
• Avrupa birligindeki 15 ülke degerlendirildiginde
• 1955-1959 yillari arasinda kadinlarda 35-64 yas
  grubunda kanserden ölüm orani 7.7/ 100.000 iken,
• 1990-1994 arasinda bu oran 14.3/100 000 e
  yükseldi.

48

• ABDde yasa uyarlanmis kanser mortalitesi
  degerlendirildiginde 1950 den 1987 ye kadinlarda
  akciger kanserinin mortalitesinde yüzde 600lük
  bir artis oldugu,
• akciger kanserinin meme kanserinin önüne geçtigi
  görülmektedir
• Kadinlarda sigara içiminin erken basladigi
  ülkelerde akciger kanseri ölümleri bugün ilk
  sirada gelmektedir

49
Akciger Kanseri

• Kadinlarda akciger kanseri gelisme riskinin
  sigara içim süre ve miktari ile arttigi,
  sigaranin birakilmasi ile azaldigi gösterilmistir

50

• Otuz yas ve üzerinde 676.000 kadinin
  1982-1988 yillari arasinda izlendigi bir
  arastirmada çalismanin baslangicinda sigara
  içmekte olan kadinlarda içmeyenlere göre akciger
  kanseri mortalitesinin 12 kat arttigi
  gösterilmistir.
• Günde 1-9 sigara içen kadinlarda bu risk 3.9 kat
  artmisken, günde 40 sigara içen kadinda bu risk
  19.3 kat artmistir.

51
Kadinlarda pasif sigara içiciligi

• Sigara dumani tütünün, kagidin ve katki
  maddelerinin yüksek isida yanmasi sonucu ortaya
  çikan partikül ve gazlari içermektedir
• Sigara içmeyenler tarafindan iç veya dis
  ortamlarda nefes yolu ile akcigere alinan sigara
  dumanina çevresel sigara dumani (ÇSD) denmektedir

52

• ÇSD sigaranin yan ve ana duman içeriklerinden
  olusmaktadir, nikotin ve karsinojenleri yüksek
  konsantrasyonda içermektedir
• ÇSDde irritanlar, sistemik zehirleyiciler,
  mutajenler, karsinojenler, üremeye ve gelismeye
  etki eden zehirler gibi kimyasallar bulunur

53

• Iç ortamlar özellikle evler sigaranin yogun
  olarak içildigi mekanlar olup, çocuklar ve
  kadinlar bu ortamlarda ÇSD yogun olarak maruz
  kalmaktadirlar
• Ülkemizde erkeklerin 60 sigara içtigi
  düsünüldügünde bu ailelerde kadinlar ve çocuklar
  yogun olarak ÇSD maruz kalmaktadir

54

• Pasif içiciligin kadinlarda akciger kanseri
  riskini arttirdigi bilinmektedir
• Pasif içicilik koroner kalp hastaliklari ve diger
  kardiovasküler hastaliklarin riskini
  arttirmaktadir
• Solunum sistemi semptomlarinda artisa,
• Solunum fonksiyonlarinda kötülesmeye sebep olur.