Industrializazio prozesua

1
Industrializazio prozesua
Kontzeptua
2
Kontzeptua

• Zer da Iraultza bat?
• Gizartearen egiturak aldatzen dituen prozesu
  azkarra eta sakona
• Eraldatze historikoak eragiten ditu.

3
Kontzeptua

• Industria Iraultza
• Nekazaritzan eta artizautzan oinarritutako
  ekonomiatik industriara pasatzen da
• Aldaketa Ingalaterran hasten da XVIII.mendearen
  erdialdean XIX.mendean beste lekuetara zabaltzen
  da
• Egunean munduko herrialde askok ezaugarri
  aurreindustrialak dauzkate herrialde
  azpigaratutak

4
Industrializazio prozesua
Aurreindustrializazioa
5
Aurreindustrializazioa ekonomia

• Oinarria nekazaritza
• Populazioa nekazaria da gehien bat eta landa
  eremuan kontzentratu egiten da hiriak urriak
  dira.

6
Aurreindustrializazioa ekonomia

• Demografia
• Hazkunde txikia. Jaiotza tasa eta heriotza tasa
  oso altuak (batez ere umeen hilkortasuna)
• XVIII.mendean
• Aldaketa dago leku jakin batzuetan
  (Ingalaterra, Frantzia), elikaduran, medikuntzan
  eta higienean aldaketak nabarmenak.

7
Aurreindustrializazioa ekonomia

• XVIII.Mendearen amaieran aldaketa nabarmenak
• Industria iraultzaren aurrekariak eta,
  Protoindustrializazioa izenburuarekin ezagutzen
  direnak
• Urrutiko merkataritzak manufakturen ekoizpena
  handitu zuen eta kapitalaren metaketa eragin
  zuen kapital hori industria modernoaren sorreran
  inbertitu zen
• Landako industriaren garapena "Domestic System
  

8
Aurreindustrializazioa ekonomia
Protoindustrializazioa
Domestic System

• Landako industria etxetiarra da nekazaritza eta
  manufakturen ekoizpena bateratzen dira. Beraz, ez
  da lantegietan garatzen
• Enpresarioa (kapitalista), merkataria da
• Esku lanaren oinarria nekazariak dira
• Ordainketa soldata baten bidez
• Ekoizpena esportaziorako da
• Jarduera hau ez zegoen gremioen menpe

9
Industrializazio prozesua
Lehenengo industria iraultza Ingalaterra
10
Lehen industria iraultza Ingalaterra(1780-1870)

• Lehen industria iraultza Ingalaterran hasi zen
  XVIII.mendean. Prozesuaren eragileak
• Nekazaritzaren eraldatzeak
• Demografia
• Hobekuntza teknikoak
• Merkataritza
• Puntako sektoreak kotoigintza eta metalurgia

11
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)
Demografiaren eraldatzeak

• Arrazoi bi
• Jaiotza tasa altua mantentzen da
• Heriotza tasa katastrofikoaren jaitsiera
•                       
•                                                   
                    
• Heriotza tasaren jaitsieraren arrazoiak
• Elikaduraren hobekuntza eta iraupeneko krisien
  desagerpena (Nekazaritza iraultza).
• Higiene eta medikuntza alorretan aurrerapenak
  (asepsia, txertoak)

12
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)
Demografiaren eraldatzeak
13
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• Nekazaritza iraultza
• Ezinbestekoa. Industria iraultzaren motorra
  izango da.
• Oinarriak
• Lurraren jabetzaren egituran aldaketak Open
  fields" izenekoak baztertuak eta enclosures"
  (hesiak) agertuko dira.
• Nekazaritza ekoizpenean berrikuntza
• Lugorria baztertzen da
• "Norfolk sistema ezartzen da animaliak
  ukuilaratzea, landare berriak sartzea eta
  animalien energiaren ordez energia mekanikoa
  erabiltzea

14
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)
Nekazaritzan eraldatzearen ondorioak

• Elikagai soberakinen hazkundeak hasten zegoen
  populazioaren demandari erantzuten dio
• Nekazaritzan, esku lanaren soberakinak,
  oinarrizkoak industria berrirako
• Landatar eremutik hirietara emigrazioa
• Lurren jabeen errentaren hazkundea industria
  berrian inbertituak izango dira

15
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• Hobekuntza teknikoak
• Ekoizpen sisteman aplikatuak, ondasun materialen
  hazkundea eragin zuten
• Adibidea lurrun makina (James Watt)

16
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• Merkataritzaren hazkundea
• Faktore bi
• Barne merkatuaren zabalkuntza arrazoiak
• Populazioaren hazkundeak ondasunen eskaera
  eragiten du
• Garraio sarearen hobekuntza (kanalak,
  errepideak, trenbidea).
• Kanpo merkatuaren zabalkuntza arrazoiak
• Kanpo merkataritzaren hazkundea eta
  dibertsifikazioa, lehengaien eskaerak (kotoia)
  eta ekoizkin industrilen esportazioak eraginda
  (ehungintza).
• Itsa flota handia
• Inperio koloniala

17
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• kotoigintza
• Industria iraultzaren aitzindaria
• Hobekuntza teknikoak aplikatuko dira
• Lanzadera volante de Kay (1773), Spinning Jenny
  (Hargreaves) (1765), Water Frame (Arkwright)
  (1767), Mule Jenny (Crompton) (1779).

18
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• Ehungintza

19
Lehen industria iraultza Ingalaterra (1780-1870)

• Metalurgia
• Kokeak edo harrikatzak egur-ikatza ordezkatzen
  du labe garaien eraikuntza bultzatu zuen
• Trenbidearen eraikuntzak sektorea garatu zuen

20
Industrializazio prozesua
Lehen industria iraultza Europa
21
Lehen industria iraultza Europa

• Industrializazio kontinentean
• Bereiztu behar da
• First comer-ak
• Ingalaterra eta gero.
• Belgika
• Frantzia.
• Alemania.
• Europako periferia
• Erritmo motelago

22
Industrializazio prozesua
Bigarren industria iraultza
23
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Ezaugarriak
• Energia iturri berriak
• Ekoizpen sektore berriak
• Lanaren antolamenduan aldaketak
• Kapitalaren antolamenduan aldaketak
• Ekonomia integratua

24
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Energia iturri berriak
• Petrolioa
• Barne errekuntzako motorrak erabiltzen zuen,
  automozioan erabilita. H. Ford-en automobil
  lantegia azpimarratu behar da
• Elektrizitatea
• Argi indarrerako erabilia (Edison, bombilla,
  1879), zeinu electromagnetikoen igorpenerako
  (telegrafo), tranbietarako eta metroetarako

25
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Ekoizpen sektore berriak
• Industria kimikoa
• Altzairua
• Zenbait sektoretan burdina ordezkatu zuen. Henry
  Bessemer-ek asmatutako bihurgailuaren bidez
  altzairuaren ekoizpenean urrats handia ematen da

26
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Lanaren antolamendua
• Bigarren iraultza industrialaren enpresa berrien
  eta ekoizpen prozesuen konplexutasunak lanaren
  antolamendu berriak eragiten dituzte
• Taylorismo.
• Kudeaketa zientifikoa ezarri zuten oinarriak
• Fabrikazio prozesuei prozedura mekanikoak
  aplikatzea
• Lanari egokitutako soldata
• Muntaketa kateak (Fordismoa).
• Taylorismoaren garapena osatu zuten.
  Henry-Ford-en lantegietan aplikatua

27
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Kapital antolamendu berriak
• Bigarren industria iraultzaren konplexutasunak
  beste finantzazio iturriak behar izango ditu
• Banketxeak
• Enpresariek maileguen bidez finantzatuko dira
• Horrekin batera jarduera monopolistak nagusitzen
  dira trusts-a, holding-a

28
Bigarren industria iraultza(1870-1914)

• Ekonomia integratua
• Ekonomia nazionalak gutxika-gutxika mundu mailako
  merkatuan integratzen hasi ziren.
• Lehengaien eta merkatu berrien beharrizanak
  merkatuen integrazioa eragingo du
• Beharrizan berriek Inperialismo izeneko etapa
  bultzatuko dute, lehen Mungu Gerrako arrozietako
  bat izango dena

29
Industrializazio prozesua
Demografiaren eta gizartearen eraldatzeak
30
Eraldatze demografikoak eta sozialak
Alor ekonomikoan izandako eraldatze guztiek
gizarte egituran ondorengo eraginak izan zituzten

• Europear populazioaren hazkundea
• Hirietan gehiago landa eremuan baino
• Hirien hazkundea
• Hiriak asko hazi ziren, barne eta kanpo
  emigrazioagatik. Hirien hazkundea azkar eta
  ordenik gabe
• Klaseetan sailkatutako gizarte kapitalistaren
  sorrera
• Estamental gizartearen aurrean, klase gizartea,
  zeinek giza talde guztien berdintasun juridikoa
  bermatzen duen. Baina berdintasun juridiko horrek
  ez du bat egiten berdintasun ekonomikoarekin
  burges-proletargoa

31
Eraldatze demografikoak eta sozialak