KISILIK BOZUKLUKLARI

1

• KISILIK BOZUKLUKLARI
• PSK. ENISE AKGÜL
• Tuzla Psikolojik Danisma Merkezi
• 3 95 18 36
• e-mailenise26_at_hotmail.com

2
Kisilik nedir?

• Insanlari birbirlerinden farkli kilan ,
  kendisi ve çevresindekilere bakis acilari
  ,onlarla kurabildigi iliski düzeyleri ve
  tepkilerini kapsayan çesitli ortamlarda kendini
  gösteren bedensel, düsünsel ve ruhsal
  özelliklerdir.

3

• Çevreye uyumda bozulma
• Günlük islevsellikte bozulma
• Gerilim-kaygili ruh hali olusturma
• Kültürün beklentilerinden sapma gösterme
• ..Ve tüm bunlarin süreklilik göstermesi

4

• Kendisi, baskalari ya da olaylari algilama
• Verilen duygusal tepkilerdeki uygunluk,degiskenlik
  ve yogunluk
• Kisilerarasi islevsellik
• Öfke, heyecan, asiri istek ve dürtülerin kontrolü

5
Kisilik Bozuklugu

• Derin olarak yerlesmis olan, sosyal kaliplara
  uymayan, yaygin, israrli, uyumsuz davranis
  örüntüsüdür.

6
Kisilik Bozukluklarinda Genel Özellikler

• Yasam zorluklari
• Empati yoksunu,
• 6-9
• 15-20 yas

7

• 1) Davranislarin benlige yerlesmis olmasi ve uyum
  amaci ile esneklik göstermemesi
• 2) Belli bir toplum içinde uyumlu sayilabilmek
  için geçerli ölçütlerden sapmasi
• 3) Çocukluktan beri süre gelmesi
• 4) Toplum içinde ve is yasaminda belirgin
  bozulmaya yol açmasi
• 5) Genellikle benlige uyumlu olmasi ve
  degistirilmek istenmemesi bazen de benimsenmemis
  olsa bile degistirilmemesi
• 6) Genel olarak çevre ile çatisma ve sürtüsmeye
  yol açmasi kendisini çevreye degil, çevresini
  kendisine uydurmaya çalismasi
• 7) Kisinin bilissel yetilerinde, temel duygulanim
  ve düsünce yapisinda belirgin bozukluk olmamasi

8
3 ANA GRUBA AYRILIR

• A GRUBU

9
1- PARANOID KISILIK BOZUKLUGU

• Süpheler
• Sir vermeme
• Sürekli kin
• Saldiri algilamasi
• Sadakatsizlik korkusu

10

• GENEL DURUM
• Geçinilmesi çok zor insanlardir
• Kendisini suçsuz karsi tarafi hep suçlu bulur
• Önyargilidir
• Kapali kutu, pireyi deve yapan, kiskanç,
  tartismacidir
• Genelde erkeklerde görülür.

11
SEBEP

• Ailenin mantikdisi ve asiri baskici ezici
  nitelikteki öfkesinden etkilenen çocugun bu
  duygularla özdesip, bu saldirganligindan kaçmak
  için saldirganligin karsidan geldigini düsünme
• Kendilerini yetersiz, asagilanmis ve yardim
  edilemez hissettikleri, bu duygularin etkisini
  hissetmemek için çevreyi suçlama

12
TEDAVI

• Güvenle olusmus bir psikopterapi
• Nadiren kisa süreli ilaç kullanimi

13
2-SIZOID KISILIK BOZUKLUGU

• Yakin iliskilerden hoslanmaz,
• Genelde tek etkinlik
• Cinsel ilgi çok az ya da yok
• Aktivitelerden zevk almaz
• Övgü ve elestiriye kayitsiz
• Soguk, uzak, monoton duygular

14
GENEL DURUM

• Kendi basina vakit geçirmekten hoslanan
• Içe kapanik
• Öfke saldirganlik gösteremez

15
SEBEP

• Erken çocukluk döneminde soguk, ihmalkar, tatmin
  edici olmayan iliskiler yasayan çocuklarda ileri
  dönemlerde iliski ve kisiler arasi baglantilarin
  önemli ya da gerekli olmadigi seklinde bir
  düsünce tarzi gelisimi ile iliskili oldugu
  düsünülmektedir.

16
TEDAVI

• Nadiren tedaviye gelirler
• Bireysel terapi Grup terapisi

17
3-SIZOTIPAL KISILIK BOZUKLUGU

• Olaylarin ve bazi durumlarin özel anlamli olmasi
• Garip inanislar ya da büyüsel düsünce
• Garip bir düsünüs biçimi ve konusma
• Kuskuculuk
• Duyguya zit bir yüz ifadesi
• Asiri sosyal kaygi

18
GENEL DURUM

• Sadece gerektiginde iletisim
• Gaipten sesler duyma
• Uygunsuz giyinme

19
SEBEP

• Ailede sizofreni

20
TEDAVI

• Piskoterapi Ilaç

21
3 ANA GRUBA AYRILIR

• B GRUBU

22
1-ANTISOSYAL KISILIK BOZUKLUGU

• Yasalara ,sosyal davranislara uyamama
• Ani davranislar
• Tekrarlayici kavga, dövüs ,saldirilar ile
  birlikte öfkelilik hali
• Güvenlikle ilgili duyarsizlik
• Suçlar
• Kendini hakli göstermeye çalismak ve bundan
  vicdan azabi duymamak.

23

• Davranis bozuklugu1. Insanlara ve hayvanlara
  saldirganlik2. Mala zarar verme3.
  Sahtekarlik, hirsizlik
• 4. Kurallari ciddi bir biçimde bozma

24
GENEL DURUM

• 18 yas öncesi davranim bozuklugu, 18 yas sonrasi
  anti sosyal kisilik bozuklugu
• Toplumda "Psikopat" diye tanimlanirlar.
• Sik sik karakollara düserler ve tutuklanirlar.
• Aldiklari cezalari kendilerine haksizlik olarak
  algilarlar.
• Eger kisi yapilan eylemler sonucu ya da kotu
  yasam kosullari sonrasi ölmezse , rahatsizlik 40
  yas sonrasinda etkinligini azaltabilir.

25
SEBEP

• Erken çocukluk dönemlerinde anne- babanin maddi
  ya da manevi yoklugu, ebeveynin cezalandirici,
  asagilayici tavirlar sergilemesi.
• Genellikle sosyoekonomik düzeyi düsük ve kirsal
  kökenli kisilerde görülmektedir.

26
TEDAVI

• Grup terapisi etkilidir.
• Müsahede altina alinabilirler.

27
2-BORDERLINE KISILIK BOZUKLUGU

• Göklere çikarma ve yerin dibine sokma
• Gerçek ya da hayali terk edilme
• Kimlik karmasasi
• Tekrarlayan intihar girisimleri
• Sürekli duygusal degiskenlik hali
• Sürekli olarak boslukta hissetme
• Öfkeye hakim olamama

28
GENEL DURUM

• Yalniz baslarina olmaya dayanamaz ve birilerinin
  varligina gereksinim duyarlar.
• Ne seninle ne sensiz
• Kendilerine maddi ve manevi acidan zarar verir

29
SEBEP

• 1,5-2,5 yas arasi dönemde çocugun ayrilma ve
  kendi basina davranislar sergileyebilme
  çabalarina annelerinden gelen cezalandirici
  tavirlar.
• Ailede duygusal paylasimin olmamasi , aile içi
  yogun çatismalar, küçük yaslarda ana-baba kaybi,
  ayriligi, çocugun yasadigi fiziksel ve cinsel
  tacizler rahatsizliga egilim olusturur.

30
TEDAVI

• Uzun sureli bireysel psikoterapi
• Kisa süreli müsahede
• Grup terapileri

31
3-HISTRIONIK KISILIK BOZUKLUGU

• Odakta olmali
• Uygunsuz tahrikler, bastan çikarma çalismalari
• Yüzeysel ve degisken duygu hali
• Fiziksel görünüm
• Içli disli muhabbet

32
GENEL DURUM

• Üst baslarina, taki ve aksesuarlara gereginden
  çok zaman, emek ve para sarf ederler.
• Karsi cinsten arkadaslarini duygu sömürüleri
  yaparak ya da cinsel çekiciliklerini kullanarak
  elleri altinda tutmaya çalisirlar.

33
SEBEP

• Dogru karsilanmamis ilgi beklentileri

34
TEDAVI

• Psikoterapi

35
4-NARSISTIK KISILIK BOZUKLUGU

• Baskalarindan çok daha önemli
• Düsünceleri ,hayalleri büyük bir güç, engin bir
  deha, kusursuz bir güzellik ve mükemmellikte
• Kendisini ancak çok zeki ve ustun nitelikli
  kisilerin anlayabilecegini düsünür
• Hak ettigi duygusu içindedir
• Bencildir
• Kendini begenmis, ukala ve küstahça tutumlar
  içine girerler.

36
GENEL DURUM

• Büyük daglari ben yarattim
• Sira beklemek, izin istemek, yol vermek onlarin
  sözlügünde olmayan kavramlardir.

37
SEBEP

• Tek çocuklarda daha sik görünür.
• Yetistirme tarzi ile yakindan ilgilidir.

38
TEDAVI

• Bireysel psikoterapi

39
3 ANA GRUBA AYRILIR

• C GRUBU

40
1-ÇEKINGEN KISILIK BOZUKLUGU

• Baskalari tarafindan kabul görmeme, küçümsenme,
  elestirilme, dislanma endiseleri
• Kendini sosyal acidan yeteneksiz, renksiz,
  etkisiz, zayif veya diger kisilere göre daha
  degersiz bireyler olarak görme

41
GENEL DURUM

• Beni elestirir, beni aralarina almazlar
• Utangaç,ürkek, yalniz, kendini gizlemeye çalisan,
  sesi solugu çikmayan
• Kozalari içinde yasamaya çalisirlar

42
SEBEP

• Genetik
• Sosyallesememe

43
TEDAVI

• Etkin psikoterapi

44
2-BAGIMLI KISILIK BOZUKLUGU

• Destek yoksa kararsiz
• Sürekli yardim ihtiyaci
• Farkli görüslerini ifade edememe
• Kisisel güvensizlik
• Yalnizlik korkusu

45
GENEL DURUM

• Anne-baba ve dostlarinin küçük çocugu gibi
  hareket edip, bagimli hissederler.
• Çogunlukla kötümser bir bakis acisina
  sahiptirler.
• Kadinlarda x3

46
SEBEP

• Asiri müdahaleci, evhamli anne- babanin çocugun
  bagimsiz ve hakkini arayan davranislarini
  elestirici ve cezalandirici bir sekilde
  baskilamalari ile olustugu düsünülmektedir.
• Bu kisilerin aile yapilarinda duygularin ifade
  edilisi kisitlidir ve çocuk üzerinde yüksek
  düzeyde kontrol bulunmaktadir.

47
TEDAVI

• Tedaviye gerilim, depresif ve vücutsal yakinmalar
  ile basvururlar.Bireysel terapiden fayda
  görürler.

48
3-OBSESIF KOMPULSIF KISILIK BOZUKLUGU

• Ayrintilar
• Asiri bir mükemmeliyetçilik
• Vicdaninin sesini asiri derecede dinler ve
  gerekli hosgörü, anlayis ve esnekligi göstermez.
• Hiçbir sey atamaz.
• Cimridir
• Kurallari katidir

49
GENEL DURUM

• Yanlis yapmamak için defalarca kontrol eder,
  kontrolün kontrolünü yaparlar.
• Düzen sürekli is yapmak üzerine kuruludur.
• Her davranislari, isleri, iliskileri dakikalar
  çerçevesinde programlidir.
• Asiri titizdirler.
• Erkekler x2

50
SEBEP

• Tuvalet egitimi sirasinda yapilan baski,
  onaylamama ve bu egitimi çok erken verme
• Çocugun duygu, düsünce ve dürtülerin ifade
  edisine ebeveynlerce uygulanan asiri kontrol ve
  takdirsizligin çocukta bu yönde bir yapi
  olusturabilecegi düsünülmektedir.

51
TEDAVI

• Bireysel ya da grup terapi

52
SABIRLA DINLEDIGINIZ IÇIN TESEKKÜRLER